De stappen in de linker kolom van de onderstaande tabel werden in het Engelse "Communication Matters" project geïdentificeerd. In de rechter kolom staat beschreven welke disciplines bij de uitvoering van de verschillende stappen vooral betrokken zijn (of meest bereid zijn om betrokken te worden) zoals dit uit ons onderzoek naar de situatie in Nederland is gebleken.
Vaststellen of OC nodig is
Constateren dat een kind zou profiteren van verdere hulp met zijn of haar mondelinge communicatie. Deze hulp omvat zowel OC met low- of hightech communicatiehulpmiddelen als ook OC zonder hulpmiddelen.
Informatie/advies over OC
Houdt informatie en advies in als onderdeel van het algemene bewustmakingsproces voor kinderen en hun families dat er behoefte op het gebied van OC bestaat. Het kan ook gaan over advies en informatie als deze behoefte al gebleken is. Informatie kan verstrekt worden over soorten van hulpmiddelen, apparatuur of strategieën waarbij een persoon baat kan hebben of over diensten die beschikbaar zijn en kan helpen bij elke fase van het proces van zorg- en dienstverlening op het gebied van OC.
Training aan kinderen die gebruik maken van OC
Training omvat een periode van tijd (een enkele of meerdere sessies) om de betrokkenen te leren hoe zij het hulpmiddel het beste kunnen gebruiken om de verwachte uitkomst te bereiken. Onder meer gaat het om het vergroten van de kennis en vaardigheden om het hulpmiddel te bedienen en te integreren met hun huidige communicatiestrategieën.
Training aan families/communicatiepartners
Training omvat een periode van tijd (een enkele of meerdere sessies) om de betrokkenen te leren hoe zij het hulpmiddel het beste kunnen gebruiken om de verwachte uitkomst te bereiken. Onder meer gaat het om het vergroten van het besef hoe het hulpmiddel werkt en op welke manier het kind het beste geholpen kan worden om de effectiviteit van zijn of haar communicatie tijdens een interactie te maximaliseren.
Training aan professionals die werken met OC
Training voor professionals omvat bewustwording en het actualiseren van kennis over OC. Dit kan de volgende elementen omvatten: informatie over OC strategieën, onderzoek en praktijk, OC apparatuur, mogelijke aanpassing en mogelijkheden voor bediening, hoe een apparaat of hulpmiddel gebruikt en voorbereid moet worden. Training kan ook informatie bieden over andere aspecten van dienstverlening op het gebied van OC en over kinderen die OC gebruiken.
Nazorg/ Evaluatie OC
Beoordeling vindt plaats na verloop van tijd na het toepassen van een interventie. Het is een proces waarbij een communicatiestrategie die gedurende een bepaalde periode gebruikt is, onderzocht wordt. Er wordt overwogen of deze strategie nog steeds passend is en voldoet aan de behoeften van het kind. Een herziening kan verder onderzoek van de communicatiestrategieën van het kind inhouden, maar bijvoorbeeld ook het leren van nieuwe vaardigheden of het instellen en aanpassen van de hulpmiddelen op eventuele wijzigingen die zich hebben voorgedaan in de situatie van het kind.
Ondersteuning voor kinderen die gebruik maken van OC
Het verstrekken van elke vorm van ondersteuning voor het kind dat gebruik maakt van OC na de levering van een hulpmiddel of het implementeren en toepassen van een strategie. Dit kan onder meer verdere aanpassing, informatie of advies over de effectiviteit van het gebruik, of suggesties voor wijzigingen op grond van kleine veranderingen in de behoeften betreffen. Als er sprake van een duidelijker gewijzigde situatie en behoeften van het kind is, kan opnieuw een beoordeling (assessment) vereist zijn.
Logopedist
Ergotherapeut
Orthopedagoog
-- soms --
Leerkracht (speciaal onderwijs)
Leverancier
Logopedist
Ergotherapeut
Orthopedagoog
Leverancier
-- soms --
Leerkracht (speciaal onderwijs)
Logopedist
Ergotherapeut
Leerkracht (speciaal onderwijs)
Leverancier
Logopedist
Ergotherapeut
Leverancier
Logopedist
Leverancier
Logopedist
Ergotherapeut
Orthopedagoog
Leerkracht (speciaal onderwijs)
Leverancier
Logopedist
Ergotherapeut
Orthopedagoog
Leerkracht (speciaal onderwijs)
In samenwerking met
Hans van Balkom, Leerstoel OC
Radboud Universiteit Nijmegen
Met financiële ondersteuning van
Fonds NutsOhra en het Revalidatiefonds
Het projectteam Wegwijzer Ondersteunde Communicatie maakt deel uit van het lectoraat Technologie in de Zorg van Zuyd Hogeschool en van het programma Hulpmiddelen en Ondersteunende Technologie van het Expertisecentrum Innovatieve Zorg en Technologie (EIZT).
Projectteam Wegwijzer Ondersteunde Communicatie | Lectoraat Technologie in de Zorg | Programma Hulpmiddelen en Ondersteunende Technologie EIZT | Henri Dunantstraat 2 | 6419 PB Heerlen
e-mail: info@wegwijzeroc.info